Risk factors and frequency of postprocedural hemodynamic instability after carotid artery stent placement

Abstract

Częstość występowania, czynniki ryzyka i odległe konsekwencje odruchowego niedociśnienia tętniczego (NDT) po zabiegu stentowania tętnic szyjnych (CAS) nie są dokładnie określone. Przeprowadzono prospektywną analizę z 6-miesięczną obserwacją 30 kolejnych chorych leczonych CAS w prewencji udaru mózgu. U wszystkich wykonano okołozabiegowe 24-godzinne holterowskie monitorowanie ciśnienia tętniczego: NDT zdefiniowano jako okołozabiegowy spadek ciśnienia skurczowego (SBP) <90 mm Hg lub średniego dobowego ciśnienia (MAP) o ≥20%, lub SBP o ≥30 mm Hg względem wartości sprzed zabiegu. Ocena neurologiczna była przeprowadzona 24 godziny po CAS oraz 6 miesięcy po zabiegu. Mediana wieku wyniosła 69 lat, 70% grupy badanej stanowili mężczyźni, u 86% rozpoznano objawowe zwężenie tętnicy szyjnej. U 20 pacjentów (67%) ustalono rozpoznanie NDT, u 43% stwierdzono przejściową bradykardię, a u 30% NDT i bradykardię. Skumulowane średnie pozabiegowe SBP i ciśnienie rozkurczowe (DBP) obniżyły się z wyjściowo 128/67 mm Hg do 108/54 mm Hg (p <0,01), średnia częstotliwość rytmu serca w ciągu dnia (69/min) i nocy (58/min) spadły do odpowiednio 58/min i 49/min (p <0,01). Nie stwierdzono związku pomiędzy NDT a wiekiem, chorobą niedokrwienną serca, zajęciem rozwidlenia tętnicy szyjnej, przebiegiem zabiegu – wielkością balonu, ciśnieniem jego napełniania oraz długością blaszki miażdżycowej. Pacjenci z NDT istotnie rzadziej (p <0,05) byli leczeni blokerami kanału wapniowego (25% vs 70%), częściej mieli stwierdzaną tożstronną do stentu owrzodziałą blaszkę miażdżycową (85% vs 50%) i przeciwstronnie istotne hemodynamicznie zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej (60% vs 30%). W trakcie 6-miesięcznej obserwacji tylko u jednego pacjenta wystąpiło pogorszenie stanu neurologicznego. Wyniki badania wskazują, że NDT jest częstym zjawiskiem po CAS, ale nie wiąże się z istotnym ryzykiem powikłań neurologicznych. Charakterystyka kliniczna pacjenta i parametry angiograficzne mogą ułatwić ocenę ryzyka wystąpienia NDT.