Wpływ śródoperacyjnego płukania zatok przynosowych na wczesne wyniki pooperacyjne

Abstract

Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP) jest złożoną chorobą zapalną górnych dróg oddechowych, która dotyka coraz większej liczby osób w populacji dorosłych. Powoduje znaczne obniżenie jakości życia i często jest powiązane z innymi chorobami. Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych stanowi heterogenną grupę chorób wynikających z wieloaspektowych interakcji pomiędzy gospodarzem i środowiskiem. Istotną rolę w tym procesie odgrywają patogeny bakteryjne. Zaburzenia układu immunologicznego leżące u podłoża złożonej patofizjologii choroby nie zostały do końca poznane.Płukanie zatok przynosowych roztworem chlorku sodu lub chlorku i węglanu sodu w postępowaniu pooperacyjnym ma udowodnioną skuteczność poprzez zmniejszenie częstości występowania wczesnych powikłań w postaci ostrych zapaleń, a także poprawę stanu błony śluzowej w obrazie endoskopowym we wczesnym przebiegu pooperacyjnym (ocena w skali Lund-Kennedy). Wykazano wpływ śródoperacyjnego płukania zatok przynosowych roztworem chlorku sodu na redukcję ilościową (mierzone techniką r PCR), kolonii bakterii S. aureus, P. aeruginosa, i S. pneumoniae. Zastosowanie preparatów z octenidyną może wpływać na redukcję kolonizacji MRSA, nie wykazując przy tym istotnych działań niepożądanych przy zastosowaniu w przewodach nosowych. Pozwoliło to na wysuniecie hipotezy badawczej, że płukanie śródoperacyjne może poprawiać wczesny przebieg pooperacyjny, a tym samym wpływać na skrócenie czasu rekonwalescencji czy ograniczenie konieczności operacji rewizyjnych.Celem głównym pracy było określenie zasadności śródoperacyjnego postępowania antyseptycznego podczas czynnościowej operacji zatok przynosowych oraz wpływu takiego postępowania na przebieg pooperacyjny. Oceniano i porównywano zmiany subiektywnych dolegliwości, obrazu endoskopowego badanej jamy nosa, a także obserwowano i analizowano wyniki posiewów pobranych w trakcie oraz po zabiegu. Zbadano pięćdziesięciu pięciu chorych z przewlekłym zapaleniem zatok przynosowych, zakwalifikowanych do leczenia zabiegowego (tj. po nieskutecznym leczeniu zachowawczym). Analiza wykazała istotną statystycznie redukcję strupienia pooperacyjnego mierzonego w skali Lund-Kennedy, między grupą badaną i kontrolną. Nie stwierdzono wpływu antyseptycznego śródoperacyjnego płukania zatok przynosowych na sumaryczne wyniki skali POSE i Lund-Kennedy. Zarówno w grupie badanej jak i kontrolnej sumaryczna liczba hodowanych bakterii w posiewach pooperacyjnych była mniejsza niż przedoperacyjnie. Wykazano,że mikroflora badana metodą posiewu z przewodu nosowego środkowego nie w każdym przypadku jest tożsama z mikroflorą światła zatoki szczękowej. Zarówno w grupie badanej jak i kontrolnej zaobserwowano zmniejszenie dolegliwości we wczesnym okresie pooperacyjnym mierzonych w skali VAS i skaliSNOT-22.Podsumowując warto zaznaczyć, że badanie własne wykazało korzystny wpływ interwencji polegającej na płukaniu Octeniseptem na redukcję strupienia w ocenie pooperacyjnej, mierzoną w skali Lund-Kennedy. Jest to jeden ze wskaźników prawidłowego gojenia. Uzyskane wyniki świadczą więc o korzystnym wpływie śródoperacyjnego postępowania antyseptycznego na jakość gojenia. O ograniczonych zyskach z takiego postępowania świadczy brak poprawy w wynikach sumarycznych mierzonych skalą POSE iLund-Kennedy. Do rozważenia są dalsze badania, w tym rozszerzenie postępowania o zastosowanie środka antyseptycznego w okresie pooperacyjnym. Ponadto potwierdzono korzystny wpływ zabiegu operacyjnego u prawidłowo zakwalifikowanych chorych, mierzony poprawą subiektywnych odczuć w skali SNOT-22 i VAS. Wykazano, że mikroflora badana metodą posiewu z przewodu nosowego środkowego nie w każdym przypadku jest tożsama z mikroflorą światła zatoki szczękowej. Brakuje jednoznacznych danych na ten temat w dostępnej literaturze, celowym byłaby więc weryfikacja przy pomocy badań opartych o techniki molekularne.