Ryzyko sercowo-naczyniowe u osób z chorobą Cushinga – problem interdyscyplinarny

Abstract

Choroba Cushinga to przewlekła endogenna hiperkortyzolemia związana z nadmiernym wydzielaniem hormonu adrenokortykotropowego przez gruczolaka przysadki mózgowej, prowadząca – w wyniku długotrwałego narażenia tkanek na nadmierne działanie kortyzolu – do wystąpienia wielu powikłań ogólnoustrojowych, które istotnie zwiększają chorobowość i śmiertelność oraz wpływają na skrócenie i pogorszenie jakości życia. Hiperkortyzolemia w przebiegu choroby Cushinga wiąże się z istotnymi zaburzeniami funkcjonalnymi i konstytucjonalnymi całego organizmu. Do niekorzystnych skutków przewlekłej hiperkortyzolemii należą: zaburzenia hemodynamiczne związane z nadmiernym skurczem naczyniowym i podwyższonym ciśnieniem tętniczym, otyłość, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, dyslipidemia, koagulopatie, które mogą przyczynić się do istotnego remodelingu sercowo naczyniowego. Na rokowanie odległe i jakość życia w chorobie Cushinga szczególny wpływ mają przede wszystkim zaburzenia układu sercowo-naczyniowego. Nieleczona choroba Cushinga istotnie zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe i ogranicza możliwości terapii wtórnych powikłań narządowych. Śmiertelność z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego (zawał serca, niewydolność serca, udar mózgu) u osób z chorobą Cushinga jest kilkukrotnie większa w porównaniu z populacją ogólną. Wczesne rozpoznanie guza kortykotropowego przysadki, jak również dokładna ocena morfologiczna i czynnościowa układu sercowo-naczyniowego wydają się niezbędne w stratyfikacji ryzyka. Normalizacja stężenia kortyzolu poprzez skojarzone leczenie neurochirurgiczne i/lub farmakologiczne zmniejsza śmiertelność i ryzyko powikłań ze strony układów sercowo-naczyniowego i oddechowego. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie złożoności problemów klinicznych pacjentów z chorobą Cushinga, którzy w sposób szczególny wymagają opieki interdyscyplinarnej.