Kamica układu moczowego u pacjentów z prawidłową i nadmierną masą ciała – doświadczenie jednego ośrodka

Abstract

Cel: Ocena korelacji pomiędzy nadmierną masą ciała a metabolicznymi przyczynami kamicy układu moczowego u pacjentów leczonych w okresie 2 lat w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano 109 dzieci z kamicą układu moczowego w wieku 9–18 (średnio 13) lat. Pacjentów podzielono na dwie grupy: I – dzieci z prawidłową masą ciała (wskaźnik masy ciała <85. centyla) i II – z nadmierną masą ciała (wskaźnik masy ciała ≥85. centyla). Grupę I stanowiło 74 dzieci (33 dziewczynki, 41 chłopców). W grupie II było 35 dzieci (23 dziewczynki i 12 chłopców). U pacjentów zostały wykonane badania laboratoryjne z surowicy oraz moczu w kierunku metabolicznych przyczyn kamicy układu moczowego. Oceniono także parametry antropometryczne: wskaźnik masy ciała, obwód talii, wskaźnik talia–biodra, masę ciała oraz wzrost. Wykonano ponadto ocenę profilu lipidowego oraz pomiar ciśnienia tętniczego. Wyniki: W grupie dzieci z nadmierną masą ciała zaobserwowano statystycznie istotnie wyższe stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi [5,4 mg/dl (5,0–6,2) vs 4,7 mg/ dl (4,1–5,4); p < 0,05] oraz statystycznie istotnie wyższe wydalanie kwasu moczowego – ocenione współczynnikiem kwas moczowy/kreatynina z drugiej porcji moczu po nocy – w porównaniu z dziećmi o prawidłowej masie ciała [0,3 (0,2–0,3) vs 0,2 (0,2–0,3); p = 0,01]. Nie zaobserwowano różnic istotnych statystycznie w zakresie wydalania pozostałych krystaloidów. W grupie z nadmierną masą ciała stwierdzono znamiennie wyższe wartości cholesterolu całkowitego [167,5 (142,0–183,0) vs 152,0 (136,0–163,0); p < 0,05], frakcji LDL [103,5 (83,0–117,5) vs 88,5 (69,0–102,0); p < 0,05], trójglicerydów [104,0 (89,0–111,0) vs 64,0 (52,0–106,0); p < 0,05], niższe średnie stężenie witaminy D (26,6 mg/dl ± 9,25 vs 22,6 mg/dl ± 6,75; p = 0,04) oraz wyższe wartości ciśnienia skurczowego (110,2 mm Hg ± 11,0 vs 115,7 mm Hg ± 11,96; p = 0,02) w porównaniu z dziećmi bez nadwagi. Wnioski: Możliwa jest zależność między nadwagą a kamicą układu moczowego związaną z nadmiernym wydalaniem kwasu moczowego. Pacjenci z nadwagą i kamicą układu moczowego prezentują zaburzenia w profilu lipidowym, które mogą mieć wpływ na tworzenie złogów. Niższe stężenie witaminy D w surowicy u pacjentów z nadwagą nie wpływa na wielkość kalciurii.