Ocena ekspresji inwolukryny i β-defenzyny-2 w skórze osób chorych na atopowe zapalenie skóry i łuszczycę zwykłą

Abstract

Atopowe zapalenie skóry (AZS) i łuszczyca zwykła (PSV) są przewlekłymi zapalnymi chorobami skóry, które mają wiele cech wspólnych. Obie jednostki rozpoznaje się na podstawie objawów klinicznych. Badanie histopatologiczne pełni rolę pomocniczą. W wątpliwych przypadkach zarówno badanie kliniczne jak i histopatologiczne są niewystarczające do różnicowania tych chorób. Dlatego poszukiwane są nowe metody diagnostyczne. Zarówno w AZS jak i w PSV opisywane są zaburzenia immunologiczne dotyczące odporności wrodzonej i nabytej oraz nieprawidłowości bariery naskórkowej. Barierę naskórkową stanowią: bariera mikrobiologiczna, bariera fizyczna, bariera chemiczna oraz bariera immunologiczna. Barierę fizyczną tworzy naskórek, a szczególnie najbardziej zewnętrzna jego warstwa, czyli warstwa rogowa. Składająca się z martwych keratynocytów, nazywanych korneocytami, warstwa rogowa naskórka budową przypomina mur. Otoczki lipidowe korneocytów wraz z lipidami macierzy pozakomórkowej są przyrównywane do zaprawy murarskiej a otoczki rogowe korneocytów do cegieł. Jednym z podstawowych białek otoczki rogowej korneocyta, czyli wewnętrznego rusztowania komórki,jest inwolukryna. Jest to białko cytoplazmatyczne produkowane przez keratynocyty. W naskórku osób z łuszczycą zwykłą ekspresja inwolukryny jest wyższa w porównaniu z ekspresją tego białka w naskórku osób zdrowych. Elementem zarówno bariery chemicznej jak i immunologicznej naskórka są peptydy przeciwbakteryjne, a wśród nich β-defenzyna-2. Jest to mała proteina kationowa o właściwościach bójczych dla niektórych bakterii, grzybów i wirusów oraz o właściwościach chemotaktycznych w stosunku do limfocytów T, komórek dendrytycznych i mastocytów. Po raz pierwszy została wyizolowana z łusek pacjentów z łuszczycą zwykłą. Jej stężenie w naskórku osób chorujących na łuszczycę zwykłą jest wyższe niż w naskórku osób zdrowych. Celem pracy była ocena przydatności: białka otoczki rogowej korneocyta - inwolukryny i peptydu przeciw bakteryjnego - β-defenzyny-2 w rozpoznawaniu i różnicowaniu atopowego zapalenia skóry i łuszczycy zwykłej. Do badania zakwalifikowano 41 osób spośród pacjentów hospitalizowanych w latach 2013-2015 w Klinice Dermatologicznej WIM z rozpoznaniem atopowego zapalenia skóry lub łuszczycy zwykłej oraz 10 ochotników stanowiących grupę kontrolną. W badaniu wzięło udział 19 osób z atopowym zapaleniem skóry, w tym 11 kobiet i 8 mężczyzn oraz 22 osoby z łuszczycą zwykłą, w tym 9 kobiet i 13 mężczyzn. Na podstawie wyników wyciągnięto następujące wnioski: przeprowadzone badania wykazały obecność β-defenzyny-2 i inwolukryny zarówno w skórze osób zdrowych jak i w skórze osób chorych na przewlekłe choroby zapalne tj. atopowe zapalenie skóry oraz łuszczycę zwykłą. Na podstawie pomiarów wykazano, że stężenia inwolukryny, stężenia β-defenzyny-2 oraz ekspresja mRNA dla β-defenzyny-2 (hBD-2 mRNA) są istotnie wyższe w skórze osób chorych na łuszczycę zwykłą i atopowe zapalenie skóry niż u osób zdrowych. Analiza wykazała również, że stężenia inwolukryny, stężenia β-defenzyny-2 oraz ekspresja mRNA dla β-defenzyny-2 (hBD-2 mRNA) są istotnie wyższe w skórze chorych na łuszczycę zwykłą niż chorych na atopowe zapalenie skóry. β-defenzyna-2i inwolukryna mają najwyższe stężenia w zmianach skórnych u chorych z łuszczycą zwykłą, pomiary ekspresji mRNA dla β-defenzyny-2, ekspresji mRNA dla inwolukryny oraz stężeń β-defenzyny-2 i stężeń inwolukryny mogą być elementem diagnostyki różnicowej przewlekłych chorób zapalnych skóry, tzn. atopowego zapalenia skóry i łuszczycy zwykłej. Ocena ekspresji mRNA dla β-defenzyny-2 w skórze ma największe znaczenie diagnostyczne. Wnioskowanie w oparciu o wyniki pomiarów ekspresji mRNA dla β-defenzyny-2, ekspresji mRNA dla inwolukryny oraz stężenia inwolukryny zwiększa trafność rozpoznania; ocena ekspresji mRNA dla β-defenzyny-2 w skórze może być przydatna w ocenie i kontroli nasilenia stanu zapalnego u chorych na łuszczycę zwykłą.