Wpływ modyfikowalnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych na wyniki leczenia trombolitycznego udaru

Abstract

Czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych mają wpływ na przebieg i skuteczność leczenia udaru. Uważa się, że wzrost ciśnienia tętniczego krwi (RR) w ostrym okresie udaru jest reakcją na niedokrwienie i zwiększa przepływ krwi w obszarze penumbry. U osób nieleczonych trombolitycznie nie zaleca się obniżania ciśnienia tętniczego, jeśli nie przekracza 210/110mmHg. U chorych leczonych trombolitycznie, ze względu na ryzyko krwotoku mózgowego, wartości ciśnienia tętniczego krwi nie powinny przekraczać 185/110mmHg przed podaniem rt-PA i 180/105mmHg w pierwszej dobie po podaniu leku. Występujące u chorych czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych mają wpływ na skuteczność i powikłania leczenia trombolitycznego udaru. Wzrost ciśnienia tętniczego krwi przy zachorowaniu na udar może zwiększyć ryzyko krwotoku mózgowego u chorych leczonych trombolitycznie. Warunkiem podania rt-PA jest poziom ciśnienia tętniczego krwi nieprzekraczający 185/110mmHg.Wzrost ciśnienia tętniczego krwi po podaniu rt-PA zwiększa ryzyko wtórnego ukrwotocznienia udaru. Zaleca się intensywne leczenie hipotensyjne w razie wzrostu ciśnienia tętniczego powyżej 180/105mmHg w czasie leczenia trombolitycznego lub w pierwszej dobie po podaniu rt-PA. Samoistne obniżenie się ciśnienia tętniczego krwi w ostrym okresie udaru może być reakcją na rekanalizację zamkniętej tętnicy i reperfuzję niedokrwionej tkanki. Głównym celem badania była ocena wyników leczenia rt-PA w zależności od występowania modyfikowalnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych: nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, objawowego zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej, przebytego niedokrwienia mózgu etc. Głównym celem badania była ocena wyników leczenia rt-PA w zależności od występowania modyfikowalnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych: nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, objawowego zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej, przebytego niedokrwienia mózgu etc. Celem szczegółowym była: ocena zależności pomiędzy wysokością ciśnienia tętniczego krwi przy zachorowaniu na udar a wynikami leczenia trombolitycznego ocena wpływu leczenia hipotensyjnego przed podaniem rt-PA u osób z podwyższonym wyjściowym ciśnieniem tętniczym, na końcowy wynik leczenia udaru; ocena zależności pomiędzy zmianami ciśnienia tętniczego krwi w ostrym okresie zachorowania a ryzykiem wtórnego ukrwotocznienia udaru; ocena wyników leczenia trombolitycznego w zależności od wartości ciśnienia tętniczego w pierwszej dobie po podaniu rt-PA. Do badania włączono 295 chorych, którzy byli leczeni trombolitycznie z powodu udaru niedokrwiennego mózgu w Klinice Neurologii WIM w latach 2004-2015. Chorych kwalifikowano do leczenia zgodnie z wytycznymi SITS-MOST, z odstępstwem od protokołu w ramach prowadzonego badania IST-3 tj.niezależnie od ciężkości udaru i wieku chorych oraz w wydłużonym do 6h oknie terapeutycznym. Stan neurologiczny chorych oraz stopień pogorszenia/poprawy oceniano w 15 punktowej skali Udarowej Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH). Powikłania krwotoczne oceniano według kryterium z badania NINDS:na podstawie obrazu TK i oceny stanu klinicznego chorych. Na podstawie przeprowadzonych badań wyciągnięto następujące wnioski: występowanie przewlekłego nadciśnienia tętniczego, przebyty udar i wysoki poziom glikemii przy zachorowaniu były związane z gorszymi wynikami leczenia trombolitycznego udaru w badanej grupie chorych u badanych chorych nie stwierdzono zależności pomiędzy wysokimi wartościami ciśnienia tętniczego krwi w początkowym okresie zachorowania oraz leczeniem hipotensyjnym przed podaniem rt-PA,a przebiegiem ostrej fazy udaru niedokrwiennego leczonego trombolitycznie.Niskie (nieprzekraczające 130/70mmHg) wyjściowe ciśnienie tętnicze krwi było związane z lepszymi krótkookresowymi wynikami leczenia rt-PA; wzrost ciśnienia tętniczego krwi powyżej wartości 180/105mmHg podczas leczenia lub w pierwszej dobie po podaniu rt-PA zwiększał ryzyko wtórnego krwotoku mózgowego i wczesnego zgonu; samoistny spadek ciśnienia tętniczego krwi w pierwszej dobie po podaniu rt-PA był związany z lepszym wynikiem leczenia trombolitycznego udaru.