Wpływ fakoemulsyfikacji na morfologię i czynność siatkówki u chorych na wysiękowe zwyrodnienie plamki związane z wiekiem

Abstract

W rozprawie podjęto zagadnienie skuteczności i bezpieczeństwa operacji usunięcia zaćmy metodą fakoemulsyfikacji z implantacją sztucznej soczewki tylnokomorowej u chorych na wysiękową postać zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (ang. age-releted macular degeneration - AMD) w fazie braku aktywności choroby. Dokonano obiektywizacji przydatności elektroretinografii wieloogniskowej (ang. multifocal electroretinography - mfERG) w monitorowaniu funkcji plamki po operacji zaćmy. Celem pracy była ocena wpływu fakoemulsyfikacji na czynność plamki i aktywność ogniska błony neowaskularnej (ang. choroidal neovascularization - CNV). Założono, że przy zachowaniu systematycznych wizyt kontrolnych, badań diagnostycznych oceniających czynność narządu wzroku i aktywność choroby oraz zastosowaniu doszklistkowych iniekcji leków blokujących czynniki wzrostu w razie potrzeby, operacja zaćmy z implantacją sztucznej soczewki jest zabiegiem bezpiecznym, dającym choremu szansę na istotną poprawę widzenia. Do prospektywnego, randomizowanego 12-miesięcznego badania zakwalifikowano 49 chorych (50 oczu) w wieku 78,94±5,54 z rozpoznanym wysiękowym AMD, uprzednio leczonych doszklistkowymi iniekcjami preparatów anty-VEGF (ang. vascular endothelial growth factor - VEGF)-ranibizumabem i/lub bewacizumabem. Podstawą kwalifikacji był brak aktywności procesu zwyrodnieniowego potwierdzony w optycznej koherentnej tomografii (ang. optical coherence tomography - OCT) i angiografii fluoresceinowej (ang. fluorescein angiography - FA) oraz współistnienie zaćmy w stopniu przynajmniej NO2/NC2/C2/P2 wg skali LOCS III w badanym oku. Na podstawie wyników badań wyciągnięto następujące wnioski: fakoemulsyfikacja nie ma istotnego wpływu na częstość doszklistkowych iniekcji leków blokujących czynniki wzrostu u chorych na wysiękowe zwyrodnienie plamki. Fakt ten oznacza, że operacja usunięcia zaćmy nie wypływa na częstość nawrotów aktywności błony neowaskularnej; fakoemulsyfikacja wykonana w oczach z wysiękowym zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem w fazie nieaktywnej, istotnie poprawia ostrość wzroku. Poprawa widzenia utrzymuje się w okresie co najmniej roku od zabiegu, niezależnie od nawrotów aktywności ogniska wysiękowego w plamce; schemat monitorowania chorego z wysiękowym zwyrodnieniem plamki po fakoemulsyfikacji powinien być zgodny z kontrolami obowiązującymi standardowo w trakcie leczenia preparatami blokującymi czynniki wzrostu; fakoemulsyfikacja nie wpływa znacząco na standardowe parametry badania wieloogniskowej elektroretinografii, co pozwala na stwierdzenie, że badanie to może być uzasadnioną metodą oceny czynnościowej plamki, niezależną od obecności zaćmy.