Badania jakościowe, ilościowe i półilościowe immunohistochemicznej ekspresji wybranych markerów w diagnostyce różnicowej najczęstszych nowotworów neuroepitelialnych ośrodkowego układu nerwowego

Abstract

Badania immunohistochemiczne stanowią jedno z podstawowych narzędzi współczesnej diagnostyki patomorfologicznej chorób nowotworowych, w tym również nowotworów neuroepitelialnych OUN. W wielu pracach badawczych wykazano, że swoiste cechy immunofenotypowe nowotworów, oprócz oczywistej użyteczności w procesie diagnostycznym, mogą wykazywać wartość rokowniczą i predykcyjną. Celem badania było opracowanie kryteriów diagnostycznych nowotworów neuroepitelialnych OUN w oparciu o ich swoisty profil immunohistochemiczny oraz określenie potencjalnego znaczenia rokowniczego badanych markerów immunohistochemicznych:GFAP, wimentyny, NF, cytokeratyn, synaptofizyny, n-kadheryny, β-kateniny , p53, Ki67, PTEN, białka tau oraz kinazy ALK. Badanie wykonano na materiale archiwalnym Zakładu Patomorfologii WIM. Do badania włączono 186 przypadków różnych nowotworów neuroepitelialnych OUN. W grupie badanej znalazło się 86 nowotworów astrocytarnych, 43 skąpodrzewiaki, 35 wyściółczaków, 14 nowotworów o różnicowaniu neuronalnym i neuronalno-glejowym oraz 8 guzów zarodkowych OUN.Różne rodzaje nowotworów neuroepitelialnych OUN wykazały statystycznie znamienne zróżnicowanie immunohistochemicznej ekspresji następujących spośród badanych markerów: GFAP, wimentyny, NF, cytokeratyn, synaptofizyny, n-kadheryny, β-kateniny , p53, Ki67, PTEN oraz białka tau. W żadnym z badanych przypadków guzów nie stwierdzono ekspresji ALK-1. We wszystkich badanych grupach nowotworów OUN średnia wartość KI67 LI korelowała ze stopniem złośliwości guza. Ponadto, na podstawie przeprowadzonej oceny jakościowej i półilościowej uzyskanych wyników reakcji immunohistochemicznych,wykazano potencjalną wartość rokowniczą ekspresji n-kadheryny, β-kateniny, p53, PTEN oraz białka tau w diagnostyce nowotworów astrocytarnych, skąpodrzewiaków i wyściółczaków. Badania reakcji immunohistochemicznych wykazały użyteczność w diagnostyce różnicowej nowotworów neuroepitelialnychOUN, a spośród badanych antygenów najbardziej przydatnymi markerami były: GFAP, wimentyna, synaptofizyna, białko p53, białko PTEN, nkadheryna, β-katenina, białko tau oraz białko Ki67. Białko Ki67 jest najważniejszym spośród badanych antygenów markerem wspomagającym określenie stopnia złośliwości nowotworu OUN. Ponadto, analiza wyników oceny immunohistochemicznej ekspresji n-kadheryny, β-kateniny oraz białek p53, PTEN i tau wskazuje na potencjalną wartość rokowniczą tychmarkeróww diagnostyce nowotworów astrocytarnych, skąpodrzewiaków i wyściółczaków. W oparciu o wyniki przeprowadzonego badania opracowano algorytm diagnostyki immunohistochemicznej nowotworów neuroepitelialnych OUN z zastosowaniem panelu markerów immunohistochemicznych o wykazanej wartości diagnostycznej i rokowniczej.