Stężenie czynników neurotroficznych (NGF i BDNF) w moczu chorych z nadreaktywnością mięśnia wypieracza pęcherza moczowego

Abstract

Zespół nadreaktywnego pęcherza to zespół objawów obejmujący parcie na pęcherz z towarzyszącym częstomoczem lub moczeniem dziennym i nocnym, który należy do najczęstszych zaburzeń pracy pęcherza moczowego występujących u dzieci. Złotym standardem diagnostycznym nadczynności mięśnia wypieracza jest badanie urodynamiczne. Neurotrofiny (czynnik wzrostu nerwów – nerve growth factor, NGF; neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego – brain-derived neurotrophic factor, BDNF; neurotrofina 3 – NT-3 i neurotrofina 4 – NT-4) są białkami wydzielanymi przez system nerwowy, występującymi w wielu tkankach, w tym komórkach pęcherza moczowego, zapewniającymi między innymi odpowiednie unerwienie tkanek w trakcie organogenezy. Oddziałują przez dwa rodzaje receptorów – o niskim i wysokim powinowactwie, z czego dwa z nich: receptor dla kinazy A związanej z tropomiozyną (tropomyosin receptor kinase A, TrkA) i receptor p75 zlokalizowane są w komórkach nabłonkowych pęcherza moczowego. Wykazano, że w odpowiedzi na rozciąganie pęcherza moczowego mięsień wypieracz pęcherza moczowego wydziela NGF. Ponadto liczne badania dowiodły wzrostu stężenia NGF i BDNF w moczu w przebiegu zespołu pęcherza nadreaktywnego oraz ich obniżenia po wprowadzeniu terapii antycholinergicznej. W związku z powyższym ocena stężenia neurotrofin NGF i BDNF w moczu wydaje się przydatna jako potencjalny biomarker zespołu nadreaktywności pęcherza w przebiegu nadczynności mięśnia wypieracza. Niestety czułość tych parametrów w rozpoznawaniu wymienianej jednostki chorobowej jest obecnie niska z uwagi na możliwe nakładanie się innych jednostek chorobowych, szczególnie zespołu bolesnego pęcherza, który dotyczy głównie osób dorosłych. Ponadto dotychczasowe badania prowadzono na niewielkich grupach chorych – potrzebne są zatem badania większej populacji. Potwierdzenie w przyszłości przydatności tych biomarkerów umożliwiłoby zastąpienie badania urodynamicznego oznaczaniem markerów w porcji moczu, co znacząco uprościłoby diagnostykę i zwiększyło komfort pacjenta.