Jakość życia i ocena funkcji seksualnych u pacjentów po leczeniu operacyjnym z powodu otyłości - cykl publikacji monotematycznych

Abstract

Otyłość zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) to nieprawidłowa lub nadmierna akumulacja tkanki tłuszczowej, mogąca powodować zaburzenia stanu zdrowia. Według danych WHO od roku 1980 częstość występowania otyłości uległa podwojeniu. Otyłość oraz choroby towarzyszące takie jak cukrzyca typu 2, insulinoporność, nadciśnienie tętnicze mogą powodować zaburzenia funkcji seksualnych a także gorszą jakość życia seksualnego. Zespół metaboliczny, który często współwystępuje z otyłością, opisywany jest w literaturze jako ważny czynnik ryzyka dla dysfunkcji seksualnych zarówno w grupie kobiet jak i mężczyzn. Chirurgiczne leczenie otyłości (chirurgia bariatryczna) jest obecnie najbardziej efektywną metodą leczenia pacjentów z nadmierną masą ciała. Obserwowane zmiany w zakresie gospodarki hormonalnej oraz duża efektywność w ustępowaniu chorób towarzyszących sugerują, że same operacje bariatrycznej mogą przyczyniać się także do poprawy w zakresie funkcjonalności seksualnej operowanych oraz poprawić ich jakość życia seksualnego. W literaturze brakuje jednak prac, które pozwalają odpowiedzieć na pytanie czy częstość występowania dysfunkcji seksualnych u osób po zabiegu bariatrycznym jest niższa niż w grupie chorych nieoperowanych. Celem cyklu prac było zbadanie jakości życia ze szczególnym uwzględnieniem jakości życia seksualnego oraz ocena występowania zaburzeń funkcji seksualnych w grupie chorych leczonych chirurgicznie z powodu otyłości w porównaniu do grupy kontrolnej. Przedstawiony cykl prac prezentuje porównanie dwóch niepowiązanych ze sobą grup chorych. Grupę badaną stanowią osoby po operacji bariatrycznej sposobem rękawowej resekcji żołądka (LSG) lub wyłączenia żołądkowego na pętli Roux-Y (LRYGB). Grupa kontrolna to osoby otyłe oczekujące na zabieg. Należy zwrócić uwagę, że w omawianych pracach grupy chorych różniły się od siebie w zakresie średniej masy ciała. Dodatkowo przeprowadzona analiza zmiany masy ciała w grupie pacjentów operowanych na przestrzeni czasu wykazała, istotny spadek masy ciała wyrażony jako zmiana BMI (delta BMI) oraz całkowita utrata masy ciała (% TWL). Co więcej obie techniki chirurgiczne okazały się być tak samo efektywne w zakresie delta BMI oraz % TWL. Oznacza to, że w przypadku obu technik chirurgicznych uzyskiwano porównywalny efekt kliniczny w zakresie utraty masy ciała. Świadczy to o dużej skuteczności chirurgicznego leczenia otyłości. Prezentowane prace wykazały lepszą jakość życia oraz jakość życia seksualnego u osób po operacji. Jest to dowód na polepszenie jakości życia po chirurgicznym leczeniu otyłości. W procesie tym zasadniczy jest sam fakt poddania się operacji oraz związana z tym utrata masy ciała. Jednak stopień utraty masy ciała, mierzony ilością utraconych kilogramów, nie koreluje z jakością życia. Jest to potwierdzenie tego, że w procesie leczenia bariatrycznego nie jest najważniejsza liczba utraconych kilogramów a ogólny efekt operacji, na który składa między innymi ustępowanie chorób towarzyszących otyłości, związana z tym redukcja stosowanych leków oraz poprawa funkcjonowania w społeczeństwie. Po uwzględnieniu rodzajów operacji, wynik jakości życia nie różnił się istotnie statycznie pomiędzy grupami. Należy przez to rozumieć, że rodzaj techniki chirurgicznej (restrykcyjna versus restrykcyjno-wyłączająca) nie ma wpływu na jakość życia w grupie chorych bariatrycznych. Nowością jest zdeterminowanie czynników, które są związane z wyższym poziomem jakości życia u pacjentów z otyłością. Te czynniki to: młodszy wiek, męska płeć, brak partnera oraz fakt poddania się leczeniu bariatrycznemu. Biorąc pod uwagę jakość życia seksualnego osób po operacji bariatrycznej wykazano, że zarówno u mężczyzn jaki i kobiet obserwuje się lepszą jakości życia seksualnego w stosunku do grupy kontrolnej. W przypadku kobiet lepsza jakość życia seksualnego wydaje się mieć podłoże psychologiczne. Co ciekawe nie zaobserwowano istotnych różnic w częstości występowania zaburzeń funkcji seksualnych pomiędzy kobietami po chirurgicznym leczeniu otyłości w porównaniu do pacjentek oczekujących na operację. W grupie mężczyzn poza poprawą jakości życia stwierdzono rzadsze występowanie zaburzeń erekcji co świadczy o poprawie funkcjonalności seksualnej. Wyniki te są istotne przez co omawiane prace stanowią ważne pozycje w literaturze bariatrycznej. Publikacje wchodzące w skład zaprezentowanego cyklu prac były omawiane a także komentowane na łamach międzynarodowych czasopism medycznych co świadczy o unikatowości przeprowadzonych badań. Na podstawie przeprowadzonych badań wyciągnięto następujące wnioski: lepsza jakość życia oraz jakość życia seksualnego w grupie osób po operacji bariatrycznej stanowi dodatkową zaletę chirurgicznego leczenia otyłości; rodzaj operacji (LSG versus LRYGB) nie ma wpływu na jakość życia u osób po leczeniu bariatrycznym; liczba utraconych kilogramów nie koreluje z lepszą jakością życia; u kobiet po operacji bariatrycznej nie stwierdza się istotnych różnic w występowaniu zaburzeń funkcji seksualnych; u mężczyzn po operacji obserwuje się istotnie niższy odsetek zaburzeń erekcji.