Ocena technik operacyjnego leczenia oparzeń

Abstract

Praca porusza temat leczenia oparzeń termicznych i zawiera własne doświadczenia z przeprowadzonych operacji, jak również statystyczne opracowanie wyników leczenia pacjentów z urazami w Oddziale Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Leczenia Oparzeń Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Oparzenie jest jednym z tych urazów, w którym mamy do czynienia zarówno ze skutkiem miejscowym, jak i zaburzeniami ogólnoustrojowymi, przy czym obydwa problemy ze sobą współistnieją, a w wyniku związanych z nimi powikłań rokowanie chorego niejednokrotnie jest niepewne i często nieprzewidywalne. Oparzona skóra traci swoje zdolności tworzenia bariery dla czynników zewnętrznych skutkując zmianami w zakresie anatomii oraz zaburzeń fizjologicznych, endokrynologicznych i immunologicznych, niejednokrotnie prowadząc do przekroczone możliwości ochronnych organizmu. Leczenie operacyjne polega na wycięciu martwych tkanek i zamknięciu ran poprzez wykonanie przeszczepów skóry pośredniej lub pełnej grubości. Urazy termiczne o powierzchni przewyższającej 40% całkowitej powierzchni ciała zaburzają homeostazę organizmu człowieka, niezbędną do przeżycia. Dobór czasokresu badania wynikał z faktu, że w tym czasie nastąpiło wypracowywanie aktualnie obowiązującego podejścia do leczenia oparzeń. Analiza objęła lata 1992 -2010, z podziałem na dwa okresy badawcze: leczenie metodami tradycyjnymi (1992-2004), leczenie z wykorzystaniem nowoczesnych metod (2005 -2010). Tak przyjęty podział jest uzasadniony pojawieniem się w klinice nowych technologii leczenia i użyciem nowoczesnego aparatu VersaJet, Terapią VAC oraz zastosowaniem nowych opatrunków skórozastępczych. Celem pracy było m.in. zbadanie korzyści, jakie są odnoszone w wyniku wykorzystania nowoczesnych technik operacyjnych w leczeniu oparzeń. Wnioski wynikające z pracy sformułowano na podstawie analizy materiału badawczego obejmującego 218 chorych hospitalizowanych z powodu odniesionych oparzeń. W pracy analizie poddano problem wieloaspektowych skutków urazów wywołanych oparzeniem. Zwrócono m.in. uwagę na efektywność leczenia urazu oparzeniowego, rozumianą jako możliwość realizacji celu kompleksowego leczenia chorego. W kontekście efektywności leczenia przeanalizowano problematykę kosztów. W celu całościowej oceny kosztów leczenia pacjenta przeanalizowano koszt pojedynczej doby pobytu, antybiotykoterapię, leczenie preparatami krwi, koszty materiałów i ilość opatrunków, koszty poszczególnych procedur operacyjnych. Ze względu na specyfikę pracy lekarza w badaniach statystycznych nie uwzględniano kosztów osobowych (personelu lekarskiego biorącego udział w zabiegu). Analizy statystyczne prowadzono z uwzględnieniem wieku, płci, rozległości oparzenia czasu hospitalizacji oraz oceny ryzyka zgonu wyznaczonego metodą Bulla i Fishera. Przeanalizowano także rodzaje oraz ilość wykonanych zabiegów operacyjnych. W pracy sformułowano następujące wnioski: nowe techniki chirurgiczne analizowane w badanym materiale oparzonych skracały proces leczenia rany oparzeniowej, ponadto szybsze wykonanie pierwszej operacji skraca czas leczenia oparzonego pacjenta, nowe techniki chirurgiczne nie przyczyniły się w istotny statystycznie sposób do zwiększenia odsetka przeżycia osób z rozległymi oparzeniami o przewidywalnym w tabeli Bulla i Fischera wysokim ryzykiem zgonu, pomimo wyższych kosztów samej procedury operacyjnej, całkowity koszt nowoczesnego leczenia oparzonych jest ostatecznie niższy. Oszczędności wynikają ze skrócenia czasu hospitalizacji. Postawiono postulat, że w leczeniu pacjentów, którzy ulegli oparzeniu termicznemu zbyt często rezygnuje się z wczesnego wycięcia martwicy powołując się na zły stan ogólny chorego. Nawet drobne nekrektomie, w granicach 5% TBSA, ale wykonywane wcześnie i często z pierwotnym zamknięciem ran, prowadzą do systematycznego zmniejszenia powierzchni oparzonej i poprawy stanu ogólnego pacjenta. Należy więc dążyć do wczesnego i częstego etapowego wycinania martwicy z równoczesnym zamykaniem ran.